Piąty sezon nowego etapu poszukiwań mogił ofiar niemieckich zbrodni nazistowskich i komunistycznych stanowi kontynuację wcześniejszych badań, kierowanych przez prof. Mariana Głoska (2008–2009) i dr. Piotra A. Nowakowskiego (2010–2016). Podczas tegorocznych badań kontynuowano badania wewnątrz strzelnicy do broni długiej, w miejscu, gdzie w ubiegłym roku (w czerwcu oraz we wrześniu i październiku) odnaleziono szczątki 11 osób, złożone w pięciu jamach grobowych. W tym roku udało się zlokalizować i podjąć szkielety dwóch osób.
W ramach wspólnego projektu badawczego kontynuowano także kompleksowe prace archeologiczne na terenie usytuowanym za kulochwytem dużej strzelnicy, gdzie w 1965 r. oraz w latach 2008–2011 odkrywane były zbiorowe mogiły z czasu okupacji niemieckiej i lat powojennych represji stalinowskich. Kompleksowe, sektorowe prace archeologiczne na tym terenie na przestrzeni ostatnich lat doprowadziły już do przebadania niemal całej jego powierzchni. W tym roku kontynuowano sprawdzanie podłużnego zsypiska, prawdopodobnie usytuowanego w rowie strzeleckim. Podobnie jak w 2023 r. odkryte zostały tu artefakty zdeponowane zapewne przy okazji rozbudowy dużej strzelnicy w połowie lat 50. XX w. Stanowią one interesujący materiał do poznania biografii miejsca, w którym pierwotnie się znajdowały (m.in. materiały budowlane, kafle piecowe, elementy instalacji, przybory toaletowe i kancelaryjne, wytworna i codzienna zastawa stołowa, butelki do alkoholi, wód toaletowych i medykamentów, kryształowe kieliszki i filiżanki do kawy). Przedmioty te pochodzić mogły z zabudowań strzelnicy, widocznych na zdjęciu lotniczym z 1949. Są zapewne świadectwem życia codziennego niemieckiej obsługi strzelnicy z okresu okupacji Łodzi oraz obecności na tym terenie żołnierzy Armii Czerwonej w latach powojennych.
Tegoroczne badania na Brusie stały się także okazją do ćwiczeń funkcjonariuszy Żandarmerii Wojskowej w zakresie poszukiwań szczątków ludzkich w różnych warunkach terenowych.
Prace wykonywane były pod kierunkiem dr. Tomasza Borkowskiego z Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN oraz dr. Olgierda Ławrynowicza z Instytutu Archeologii UŁ przy stałym merytorycznym i organizacyjnym wsparciu dr. Krzysztofa Latochy (BPiI IPN, Oddział IPN w Łodzi). Badania prowadzili także dr Joanna Słomska-Bolonek (IA UŁ), mgr Michał Nowak, mgr Róża Dylewska oraz antropolożka fizyczna, dr Justyna Karkus. W pracach uczestniczyli studenci archeologii Uniwersytetu Łódzkiego. Działania w terenie na bieżąco koordynowane były przez prof. Krzysztofa Szwagrzyka, Dyrektora Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN oraz konsultowane były z prof. Marianem Głoskiem. Prowadzący badania chcieliby serdecznie podziękować Urzędowi Miasta Łodzi za udostępnienie terenu oraz pomoc w organizacji prac, a także żołnierzom z 1. Batalionu Kawalerii Powietrznej w Leźnicy Wielkiej za codzienne zabezpieczenie saperskie i ambulatoryjne.
Fot. R. Dylewska, N. Jaroniak, K. Langier, K. Latocha, O. Ławrynowicz, Żandarmeria Wojskowa