Zapraszamy osoby studiujące na I i II roku studiów I stopnia oraz na I roku studiów II stopnia na spotkanie informacyjne z prowadzącymi oraz zapisy na letnie etnograficzne badania terenowe.
8 maja, godz. 15:30
IEiAK UŁ, sala 219
Zachęcamy do zapoznania się z tegoroczną ofertą badań:
Temat I: Tradycje łódzkich włókniarzy jako kulturowe dziedzictwo regionu
Termin: 12 maja–31 sierpnia 2025 r. (praca zadaniowa, nie ciągła)
Miejsce: Łódź
Limit miejsc: 4 osoby studiujące (rekrutacja, udział z wynagrodzeniem)
Prowadząca: dr Katarzyna Orszulak-Dudkowska
Przedmiotem badań będą tradycje łódzkich włókniarzy, w tym folklor, praktyki codzienności i zwyczaje świąteczne, związane zarówno z zakładem pracy, jak i przestrzenią domową i życiem rodzinnym. Rozmówcami będą byli pracownicy łódzkich zakładów włókienniczych, zatrudnieni w fabrykach po 1945 r., wywodzący się zarówno z rodzin łódzkich robotników przedwojennych, jak i przybywający do miasta po wojnie z okolicznych terenów wiejskich. Badania oparte będą na wykorzystaniu techniki wywiadu swobodnego pogłębionego z dyspozycjami. Każdy z uczestników zobowiązany będzie do przygotowania i przeprowadzenia dwóch obszernych wywiadów ze wskazanymi rozmówcami, transkrypcji zebranych materiałów, ich kodowania oraz udziału w grupowym przygotowaniu raportu końcowego oraz tematycznej broszury. Zadanie realizowane będzie w oparciu o umowę o współpracę Wydziału Filozoficzno-Historycznego z Muzeum Fabryki w Łodzi i Stowarzyszeniem Byłych Włókniarzy i Włókniarek oraz Sympatyków Historii Łodzi „Ludzie Fabryki” z dnia 10.04.2024 r., w ramach projektu „Dzień włókniarza świętem łódzkich tradycji”, przyznanego Stowarzyszeniu w wyniku konkursu „Łódź Pełna Kultury 2025”. Zebrane materiały opracowane zostaną w formie raportu na potrzeby przygotowania tematycznej broszury oraz wniosku o wpis tradycji łódzkich włókniarzy jako dziedzictwa kulturowego regionu łódzkiego na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa.
Temat II: Badania kategorii Naturokultury w mieście przy zastosowaniu metody autodoświadczeniowej i zmysłowej
Termin: 7–20 lipca 2025 r.
Miejsce: Łódź
Limit miejsc: 3–4 osoby studiujące
Prowadząca: dr hab. Inga Kuźma, prof. UŁ
Celem cyklu warsztatów i działań badawczych jest przede wszystkim otwarcie uczestników na różnorodność współczesnego rękodzieła i artystycznych form wyrazu. Dzięki doświadczeniu kadry Miejskiej Strefy Kultury: Polesie uczestnicy poznają rozmaite techniki twórcze z zakresu tworzenia ceramiki, muzyki i upcyklingu. Jednocześnie, dzięki zaangażowaniu Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Łódzkiego, warsztaty czerpać będą inspirację z tradycji dawnych kultur i ich dziedzictwa etnograficznego.
Wydarzenie łączy też sztukę i tradycję z ideą odpowiedzialności ekologicznej. Promuje bowiem takie wartości jak m.in. „zero waste”, minimalizowanie śladu ekologicznego oraz ograniczanie konsumpcjonizmu w kontekście uwrażliwiania na kwestie środowiskowe wokół nas.
Warsztaty oparte będą na bezpośrednich doświadczeniach zmysłowych, w trakcie których uczestnicy samodzielnie wykonają różnorodne przedmioty. Praca z podstawowymi żywiołami – ziemią, ogniem, wodą i powietrzem – pozwoli lepiej zrozumieć zarówno to, co jest i było tworzone przez człowieka, jak i zjawiska pochodzące z natury i ich rolę w tradycjach dawnych oraz dla nas współcześnie. Uczestnicy nauczą się, jak w sposób kreatywny wykorzystywać owe zasoby i techniki czy wiedzę, by tworzyć unikalne przedmioty oraz wpływać pozytywnie na najbliższe otoczenie.
Część badawcza będzie polegała na przeprowadzeniu wywiadów etnograficznych z chętnymi osobami pośród uczestników warsztatów (i ewentualnie nie tylko z nimi). Rozmowy te pozwolą lepiej zrozumieć, jak członkowie miejskiej społeczności postrzegają i nadają znaczenie otaczającemu ich światu poprzez swoje zmysły, uwzględniając wpływ natury na ich życie w mieście i vice versa, tzn. jaki wpływ oni sami dostrzegają w swoich codziennych działaniach.
Dzięki uczestnictwu w warsztatach i badaniach, osoby biorące w nich udział będą miały okazję do własnego rozwoju m.in. artystycznego, zdobędą wiedzę o technikach wytwórczych, tradycjach etnograficznych oraz pogłębią świadomość ekologiczną.
Instytucja współpracująca: Miejska Strefa Kultury: Polesie, ul. Krzemieniecka 2a w Łodzi.
Temat III: Kontekst pracy zawodowej migrantek z Ukrainy
Termin: 10–24 lipca 2025 r. (ostateczny termin rozpoczęcia do uzgodnienia z osobami uczestniczącymi w badaniach terenowych)
Miejsce: Łódź (i inne miejsca po uzgodnieniu z prowadzącą)
Limit miejsc: 4 osoby studiujące
Prowadząca: mgr Emilia Pach
Problemem, jakim zajmiemy się w trakcie badań, będzie kontekst pracy zawodowej migrantek z Ukrainy (szczególnie tych, które do Polski przyjechały przymusowo w związku eskalacją wojny w Ukrainie). Jednak skupimy się na sektorze beauty, czyli różnych formach pracy „nad ciałem” – jego modyfikowaniem, upiększaniem. Celem badań będzie przyjrzenie się historiom kobiet pracujących w tych miejscach, głównie z perspektywy ich trajektorii zawodowych, jak i motywacjom. Praca migrantek w sektorze beauty pozwala zrozumieć również: znaczenie codziennego „piękna” w życiu migrantek, rolę piękna/upiększania w tym, jak migrantki (ponownie) tworzą dom, nawet w sytuacjach tymczasowych, rolę piękna w procesach (ponownego) budowania nadziei i tworzenia społeczności. W ten sposób patrzymy z jednej strony na samą pracę (labour) ale z drugiej strony analizujemy szerszą rolę ciała/praktyk cielesnych w codziennym doświadczeniu migracji.
Temat IV: Czas połogu. Badania nad doświadczeniem połogu i sposobem jego prezentacji w mediach społecznościowych
Termin: 1–14 września 2025 r.
Miejsce: Łódź
Limit miejsc: 10 osób studiujących
Prowadząca: mgr Anna Deredas
Badania dotyczą doświadczenia połogu – kluczowego okresu bezpośrednio po porodzie, mającego fundamentalne znaczenie dla zdrowia fizycznego i psychicznego kobiet, a jednocześnie często pomijanego w dyskursie społecznym i publicznym. Ich celem jest poznanie indywidualnych doświadczeń połogu oraz towarzyszących im społecznych i kulturowych przekazów i wyobrażeń.
W trakcie badań do zrealizowania będą dwa zadania: (1) Przeprowadzenie wywiadów swobodnych z kobietami po porodzie oraz partnerami/partnerkami rodzących. Wywiady będą ukierunkowane na rekonstrukcję wiedzy i wyobrażeń dotyczących połogu funkcjonujących przed doświadczeniem porodu oraz na uchwycenie rzeczywistych doświadczeń połogowych i refleksji nad przebiegiem oraz znaczeniem tego etapu życia. Szczególna uwaga zostanie poświęcona zagadnieniom przygotowań do połogu, jego przebiegu, doświadczanym emocjom i trudnościom, formom wsparcia (w tym roli najbliższego otoczenia), zmianom w strukturze obowiązków domowych oraz aspektom zdrowia fizycznego i psychicznego uczestników badania. (2) Kwerenda w mediach społecznościowych – wyszukiwanie oraz analiza treści dotyczących połogu, publikowanych na blogach, forach dyskusyjnych oraz stronach internetowych związanych z tematyką rodzicielstwa i wsparcia kobiet. Celem tego etapu badań będzie identyfikacja sposobów reprezentacji połogu w przestrzeni internetowej oraz wyodrębnienie dominujących narracji i wzorców interpretacyjnych obecnych w analizowanych materiałach. Szczególna uwaga zostanie poświęcona temu, w jaki sposób kreowane są społeczne wyobrażenia o połogu oraz jakie normy, oczekiwania i emocje związane z tym okresem są utrwalane lub kwestionowane w badanych przekazach.
Temat V: Kobiety „w drodze”: menopauza w doświadczeniu biograficznym kobiet
Termin: 1–14 września 2025 r.
Miejsce: Łódź i region
Limit miejsc: 12 osób studiujących
Prowadzące: dr hab. Inga Kuźma, prof. UŁ, dr Katarzyna Orszulak-Dudkowska
Przedmiotem badań będzie sposób postrzegania (wiedza potoczna i specjalistyczna) oraz doświadczania peri- i menopauzy przez kobiety, a także wpływ tych doświadczeń na ich stosunek do siebie na tym etapie biografii (od doświadczania ciała po role społeczne) oraz relacje z otoczeniem społecznym. Rozmówcami będą głównie kobiety w grupie wiekowej 40+ do 50+, ewentualnie także ich partnerzy oraz kobiety ze starszych grup wiekowych. Badania jakościowe prowadzone będą w oparciu o wywiady swobodne pogłębione z dyspozycjami. Zadanie będzie miało na celu wstępny rekonesans badawczy w obszarze doświadczania menopauzy przez kobiety, zebrane materiały zostaną opracowane i wykorzystane do przygotowania dalszych działań badawczych i naukowych oraz jako baza do nawiązania współpracy ze środowiskiem zewnętrznym.