Jak wskazuje Wiesław Boryś w Słowniku etymologicznym języka polskiego słowo naród pochodzi od prasłowiańskiego *narodъ ‘to, co się narodziło, urodziło, obrodziło’ w odniesieniu do pewnej zbiorowości i przedrostkowego *na-roditi ‘urodzić’. Ta etymologia leży u podłoża znanego od XV wieku w polszczyźnie określenia naród w znaczeniu ‘zbiorowość ludzi wyróżniająca się wspólną świadomością narodową, czyli poczuciem przynależności do wspólnoty’. Warto zaznaczyć, że znaczenie tego słowa zawęziło się i obecnie dotyczy jedynie ‘nacji’, ‘ludu’. Wcześniej, w XV-XVI wieku wyraz naroda oznaczał ‘ród, potomstwo’ i w tym znaczeniu został użyty m.in. w „Rozmyślaniach przemyskich”.
Agnieszka Wierzbicka
