Wyróżnienie w konkursie

Instytut Pamięci Narodowej oraz Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk po raz jedenesty zorganizowały konkurs m. Władysława Pobóg-Malinowskiego za Najlepszy Debiut Historyczny w zakresie historii najnowszej. W grudniu minionego roku miało miejsce jego rozstrzygnięcie. 

Decyzją Komisji Konkursowej dr Damian Szymczak otrzymał wyróżnienie w konkursie za dysertację doktorską pt. Przyczyny i charakter ubóstwa popegeerowskiego w świetle koncepcji Amartyi Kumara Sena. Studium przypadku województwa zachodniopomorskiego. 

Uroczysta gala wręczenia nagród laureatom konkursu w tym roku będzie częścią Kongresu Pamięci Narodowej i odbędzie się w dniach 13-15 kwietnia 2023 w Warszawie. 

Dysertacja doktorska dr. Szymczaka 

Dr Damian Szymczak w ramach swojej pracy doktorskiej badał tereny popegeerowskie w województwie zachodniopomorskim pod kątem ubóstwa, które na region ściągnęła transformacja lat dziewięćdziesiątych. W trakcie badań dr Szymczak przejechał setki kilometrów na rowerze rozmawiając z mieszkańcami terenów popegeerowskich, sprawdzając czy ich życie to naprawdę taka czarna zapaść jaką prezentowała w swoim filmie Arizona, reżyserka Ewa Bożęcka. Dr Szymczak problem rozpatrywał przez pryzmat koncepcji Amartya Kumar Sena – hinduskiego ekonomisty. Skąd pomysł połączenia teorii azjatyckiego ekonomisty z środkowoeuropejskim problemem upadłych kombinatów rolniczych?

“Kiedy zdecydowałem się na rozpoczęcie doktoratu, szukałem dla siebie tematu, ale nie byłem pewien jaką drogą chciałbym pójść. Z pomocą przyszedł mój późniejszy promotor, a obecny Dziekan Wydziału, prof. Rafał Matera, który zasugerował pochylenie się nad sylwetką jakiegoś wybitnego ekonomisty. Wybór padł na Amartyę Kumara Sena. Zagłębiając się w lektury Sena zauważyłem, że pisze on wiele o ubóstwie. Postanowiłem w części empirycznej połączyć jego koncepcje z modelowym przykładem enklaw biedy - terenami wiejskimi, pozostającymi w obrębie działalności dawnych Państwowych Gospodarstw Rolnych (PGR). Gospodarstwa państwowe funkcjonowały przez blisko pół wieku, aż do transformacji ustrojowo-gospodarczej. Wiązała się ona z likwidacją uspołecznionego sektora rolnictwa w Polsce. Zawęziłem badanie do wybranych gmin województwa zachodnio-pomorskiego i tak powstał temat.

Dwukrotnie wyjeżdżałem na te tereny, na początku na dwa tygodnie, a potem na cały miesiąc. Dużą część województwa udało mi się objechać rowerem. Prowadziłem wywiady z byłymi pracownikami gospodarstw rolnych, włodarzami gmin popegeerowskich oraz lokalnymi ośrodkami pomocy społecznej. Wywiady przeprowadzone z włodarzami gmin miały na celu ukazanie sytuacji z punktu widzenia osób zarządzających, będących dysponentami środków publicznych. Ich relacja została skonfrontowana z obrazem wyłaniającym się z wywiadów z byłymi pracownikami PGR jako osobami stanowiącymi zasadniczy przedmiot badań, jak i potencjalnymi beneficjentami działań gminy. Z kolei badania przeprowadzone w lokalnych ośrodkach pomocy społecznej) zobrazowały sytuację z punktu widzenia instytucji polityki społecznej państwa niezaangażowanej politycznie, uzupełniając dwie pierwsze perspektywy. Wyniki badań pokazały jak wiele niesprawiedliwych stereotypów narosło wokół terenów popegeerowskich .”

Ciekawostką jest też fakt, że Amartiya Kumar Sen również prowadził swoje badania przemieszczając się na rowerze.